30 januari: Zonder arbeidsmigranten minder welvaart (Kees van der Zwet)

Onze welvaart en daarmee de bestaanszekerheid voor velen, is gebaseerd op economische groei. Als er geld wordt verdiend, kunnen we geld uitgeven. In het verleden is de economische groei vooral veroorzaakt door het verbeteren van de arbeidsproductiviteit (de hoeveelheid werk die iemand in een bepaalde tijd kan doen). Maar ook door de groei van de bevolking en daarmee de groei van de beroepsbevolking. Nu zitten we in een situatie waarin de bevolking wel groeit, maar de beroepsbevolking afneemt: we hebben te maken met vergrijzing.

Bestaanszekerheid

Om de arbeidsproductiviteit in stand te houden, zetten we arbeidsmigranten in. Zij zijn nu wat de gastarbeider halverwege de vorige eeuw was. Zonder hun bijdrage krimpt de economie. Dan heeft iedereen, ook de gemeente, minder geld te besteden. Om als overheid dan alle bestaande voorzieningen in stand te kunnen houden, zouden de belastingen verhoogd moeten worden. Anders zou het ten koste gaan van bijvoorbeeld de sociale voorzieningen, zoals de AOW en bijstand. En dat zou betekenen dat de bestaanszekerheid van een deel van onze inwoners wordt aangetast.

Scenario’s

In een landelijke studie is in beeld gebracht wat de gevolgen zijn van de huidige bevolkingsopbouw en is onderzoek gedaan naar mogelijke groeiscenario’s van de bevolking. Hierbij is gekeken naar verschillende scenario’s, variërend van 16 tot 23 miljoen inwoners in 2050, afhankelijk van de keuzes die gemaakt worden. Dit is uiteraard van invloed op de omvang van de beroepsbevolking en daarmee op onze gezamenlijke verdiencapaciteit.

Daling

Bij een dalend aantal inwoners zal de beroepsbevolking naar verwachting relatief harder dalen. Dat brengt allerlei vragen en uitdagingen met zich mee. Wie gaan onze ouderen verzorgen? Zijn er dan nog wel extra woningen nodig? De verdiencapaciteit van onze samenleving zal dalen door de vergrijzing, wat betekent dat minder mensen het geld voor meer mensen moeten gaan verdienen.

Groei

Bij groei moet er sprake zijn van een geboorteoverschot. Als je kijkt naar het huidige aantal geboortes en het aantal mensen dat overlijdt, is dat niet realistisch. Zonder een immigratieoverschot zou de bevolking nu trouwens al dalen. De arbeidsmigranten zorgen op dit moment dus niet alleen voor de groei van de bevolking, maar houden ook deels onze gezamenlijke verdiencapaciteit in stand.

Zorgvuldigheid

Kortom, laten we zorgvuldig omgaan met deze mensen. Dit zijn onze medemensen, die net als wij recht hebben op een fatsoenlijke werk- en woonomgeving. Ze hebben net als wij rechten en plichten. Als ze zich blijvend in Nederland vestigen, horen ook inburgeren en Nederlands leren erbij. En zoals ik zojuist heb uitgelegd, dragen zij bij aan onze welvaart en dat is heel wat waard. Ook daarom moeten we zorgvuldig met ze omgaan.

Kees van der Zwet, wethouder

k.vanderzwet@lisse.nl